Астрономите ширум светот се возбудени поради новата можна сензација: трет меѓуѕвезден објект, кој навлегува во нашиот Сончев Систем. Објектот, засега означен како A11pl3Z, е откриен на 1 јули 2025 година и има траекторија што укажува дека доаѓа однадвор од нашиот систем.
A11pl3Z снимен со телескоп во Чиле]
Под слика: Фотографијата е направена од Филип Романов на 2 јули 2025 година, преку далечинско управување со iTelescope.Net T72 во Чиле. A11pl3Z е централната светла точка, магнитауда 18.8.
Само трет ваков објект во историјата
До денес, човештвото има забележано само два потврдени меѓуѕвездени објекти:
-
‘Оумуамуа (2017) — мистериозен, долгореден објект со неправилно движење.
-
Кометата 2I/Борисов (2019) — типична комета, но со орбита што води од друга ѕвездена околина.
Ако се потврди потеклото на A11pl3Z, тој ќе биде третиот ваков објект што влегол во нашиот Сончев Систем, и тоа со импресивна големина — според некои пресметки, дури 20 километри во дијаметар.
Од каде доаѓа?
Според астрофизичарот Маршал Јубенкс, A11pl3Z доаѓа од тенкиот галактички диск — структура на нашата галаксија богата со млади ѕвезди и меѓуѕвезден материјал. Ова укажува на тоа дека објектот може да потекнува од далечен ѕвезден систем, можеби исфрлен од орбитата на својата ѕвезда пред илјадници или милиони години.
Орбита и брзина
Објектот ќе се доближи најмногу до Сонцето во октомври 2025 година, на растојание од околу 2 астрономски единици (AU) — двојно подалеку од Земјата. Во тој момент, неговата брзина ќе достигне околу 68 km/s, што е над 240.000 km/h!
Во април 2026 година, неговата релативна брзина кон Земјата би достигнала дури 90 km/s — што би било рекорд за познат природен објект.
Симулација на патеката на A11pl3Z низ Сончевиот Систем]
Под слика: Овде се гледа како A11pl3Z влегува во системот со хиперболна траекторија, нешто што е карактеристично само за меѓуѕвездени објекти.
Комета или астероид?
Во овој момент, научниците не се сигурни дали A11pl3Z е комета или астероид. Тој е премногу далеку за да се открие опашка или кометна активност, но се очекува подобро да се анализира во следните месеци.
Дополнителни податоци пристигнуваат од разни обсерватории, вклучувајќи податоци од проектот ATLAS, кои откриле објектот во архивски слики од крајот на јуни. Дури и Марсовата орбитерска сонда (MRO) би можела да го сними при блиското минување во октомври — на околу 0.4 AU од Марс.
Голема можност за астрономи
Овој неочекуван меѓуѕвезден гостин претставува редок научен настан. Истражувањата на неговата хемиска структура, брзина и орбита може да понудат драгоцени сознанија за други ѕвездени системи, па дури и за условите во кои се формирале планети и мали тела во други делови од Млечниот Пат.
Заклучок
Објектот A11pl3Z може да биде третиот меѓуѕвезден патник што нè посетува. Ако се потврдат пресметките, ова ќе биде еден од најбрзите и најголемите меѓуѕвездени објекти досега забележани. Очите на светската астрономска заедница сега се вперениастероид во него — и секоја нова опсервација може да нè приближи до решавање на мистеријата од каде навистина доаѓа.
Скопско Астрономско Друштво
