Ново истражување на карпести фрагменти од Месечината нуди свежи сознанија за кога и како наш природен сателит се претворил од истопена магма во цврста форма. Овие откритија, објавени на Science Alert, се базирани на анализа на месечеви карпи вратени на Земјата во текот на мисиите Аполо. Истражувачите веруваат дека овие фрагменти ја откриваат точната временска точка кога Месечината се оладила и се формирала како цврсто тело.

Уметничка илустрација за тоа како можеби изгледала делумно стопената Месечина. (Центар за вселенски летови на НАСА Годард)
Потеклото на Месечината
Според доминантната теорија, Месечината настанала пред околу 4,5 милијарди години, кога протопланета голема како Марс се судрила со раната Земја. Од судирот се исфрлил огромен облак од расплавен материјал, кој подоцна се здружил и формирал Месечина. Во своите рани фази, Месечината била огромен океан од магма, но со текот на времето, таа постепено се оладила и се стврднала.

Се смета дека судир пред милијарди години ја создал нашата Месечина. (ESA/Medialab)
Карпести фрагменти како временски капсули
Фрагментите од карпите собрани од мисиите Аполо се како временски капсули кои ја зачувале историјата на Месечината. Научниците користеле напредни техники за да ги анализираат минералите во овие карпи, особено нивната кристална структура и хемиски состав. Овие анализи откриле дека Месечината започнала да се стврднува пред околу 4,3 милијарди години, што е значително подоцна отколку што претходно се претпоставувало.
Зошто ова е важно?
Ова откритие е важно бидејќи ни помага да разбереме како се формирале и еволуирале планетите и нивните месечини. Месечината е единствен природен сателит на Земјата и нејзината историја е тесно поврзана со нашата. Со подобро разбирање на нејзината еволуција, можеме да добиеме увид и во процесите кои го обликувале раниот Сончев Систем.
Како се спровело истражувањето?
Истражувачите користеле техника наречена радиометриско датирање, која мери количина на радиоактивни изотопи во минералите. Овие изотопи се распаѓаат со текот на времето, а нивниот однос може да се користи за да се утврди возраста на карпите. Со комбинирање на овие податоци со компјутерски модели, тие успеале да ја реконструираат временската линија на оладувањето и стврднувањето на Месечината.

Концентрациите на ториум на Месечината, мапирани од Лунар Проспектор. Ториумот е во корелација со локацијата на KREEP. (НАСА)
Идни истражувања
Оваа студија отвора нови прашања за процесите кои се случиле во раниот Сончев Систем. Научниците сега планираат да ги анализираат другите месечеви карпи за да добијат уште попрецизни податоци. Дополнително, идните мисии на Месечината, како оние планирани од НАСА и други вселенски агенции, може да донесат нови примероци кои ќе помогнат во подобрувањето на нашите сознанија.
Заклучок
Фрагментите од карпите од Месечината продолжуваат да дават клучни сознанија за нашата планетарна историја. Ова најново истражување не само што ја утврдува временската точка кога Месечината се претворила во цврсто тело, туку и ни дава поголема слика за сложените процеси кои го обликувале Сончевиот Систем. Со секој нов откриен фрагмент, ние се приближуваме кон целосно разбирање на нашата космичка историја.
За повеќе информации, посетете го линкот на оригиналната статија.
Скопско астрономско друштво