Барем една прабиотска молекула, состојка за создавање живот, може да се формира во тешките околности на меѓуѕвездениот простор, далеку од ѕвезди и планети, покажуваат нови истражувања.
Се мислеше дека за формирањето на аминокиселината глицин – наједноставната аминокиселина, без која животот не може да постои – е потребна радијација од ѕвезди. Но нови лабораториски експерименти покажуваат дека истата може да се формира преку „темна хемија“, која се одвива без енергетска радијација.
Заслуги: М. Роберто/НАСА/ЕСА/Научен институт за вселенски телескоп/Проект Орион при вселенскиот телескоп Хабл
Глицинот е забележан на неколку интересни места: се има појавено на метеорит, и во атмосферата на Венера.
Особено интересно е нејзиното присуство во атмосферата на кометата 67П/Чурјумов-Герасименко, што посочува дека молекулата би можела да се формира независно од Сонцето или планетите.
Но лабораториските експерименти и модели имаа предложено дека глицинот се формира кога меѓуѕвездениот мраз е изложен на радијација – ултравиолетова, космичка, топлинска, рентген – во подоцнежните етапи на ѕвездена формација.
Ако енергијата е доволно висока, радијацијата може да уништи аминокиселини, па тим од астрономи предводен од астрохемичарот Сергио Иополо од Универзитетот на Кралицата Мери, Лондон, во Обединетото Кралство се стремеше да види дали постојат други начини за создавање на аминокиселини.
И пронајдоа друг начин.
„Во лабораторијата,“ вели Иополо, „успеавме да ги симулираме условите во темните меѓуѕвездени облаци каде што ладните честички на прашина се покриени со тенок слој на мраз и последователно обработени од атоми кои се судираат со нив, со што предвидовите се разделуваат и реактивните меѓумолекули повторно се соединуваат.“
Истражувањето започна со метиламин, амино предвид на глицин.
Иако немаме доказ за присуството на глицин во меѓуѕвездениот медиум, астрономите имаат пронајдено метиламин – а метиламинот беше забележан и на кометата 67П/Ч-Г. Во неколку независни експерименти, истражувачите покажаа дека метиламинот може да се формира неенергетски во меѓуѕвездени услови.
Потоа истражувачите користеа мраз збогатен со метиламин да видат дали глицинот може да се формира во слични услови.
Тие го ставија ова во гасовита форма во ултра=силен вакуум наречен SURFRESIDE2, дизајниран за истражување површински реакции во меѓуѕвездениот простор. Системот беше симнат до меѓуѕвездената температура 13 келвини (-260 степени Целзиусови) за да се формира мразот.
Истражувачите открија дека хемиските реакции во мразот навистина резултираше со создавањето на глицин, а мразот беше клучен за целиот процес.
Потоа тие ги утврдија нивните наоди со астрохемиско моделирање. Тие ги продолжија резултатите од нивните експерименти, добиени во текот на еден ден, на милиони години – времетраењата на некои космички процеси. Тие открија дека, со време, глицинот би требало да може да се формира во меѓуѕвездениот простор, во мали но значителни количини.
Не е веројатно дека овие молекули би можеле да се развијат повеќе кон живот во смрзнатиот вселенски вакуум.
Ова истражување значи дека глицинот и метиламинот можат да се најдат во вселената пред почетокот на ѕвезденате формација (и, со тоа, формацијата на планети). Тоа пак значи дека можно е да постои доста смрзнат прабиотски молекуларен материјал кој се лепи на метеори, комети, мали планети, и на крајот планети.
„Откако ќе се формира, глицинот може да стане предвид за други сложени органски молекули,“ вели Иополо.
„Следејќи го истиот механизам, можеме да додадеме и други функционални групи кон овој глицински ‘рбет, што би резултирало со создавањето на други аминокиселини како аланин и серин во темни вселенски облаци. На крај, ова збогатено складиште на органски молекули е вклучено во небесни тела, како комети, и доставено до младите планети, како нашата Земја и многу други планети пред долго време.“
Истражувањето е објавоено во Nature Astronomy.
Превод: Јоаким Јаковлески
