Молекуларен водород во галаксијата M51, сините траги ја покажуваат неговата дистрибуција. Молекуларниот водород всушност е откриен преку CO. Направен е каталог со повеќе од 1500 молекуларни облаци.
Со неколкугодишното набљудување на галаксијата „Вител“ со телескопите на IRAM (the Institut de Radioastronomie Millimétrique) астрономите дадоа сосема нов поглед на процесот на формирање на ѕвездите. Направен е каталог со повеќе од 1500 молекуларни облаци, а притисокот кој постои во секој од нив е одлучувачки фактор за тоа дали во некој од нив ќе се формира ѕвезда.
Облаци составени од водород со маси илјадници па и милиони пати поголеми од тие на Сонцето колабираат под влијание на сопствената гравитација. Притисокот и температурата растат и во еден момент, стануваат толку големи што овозможуваат почнување на процесите на нуклеарна фузија. Штом се случи ова, ѕвездата е родена.
Истражувањето кое е предмет на оваа статија може да го смени овој концепт за создавањето на ѕвездите. Според зборовите на Eva Schinnerer од „Макс Планк“ Институтот за Астрономија, во минатите 4 години креирана е најкомплетната мапа на молекуларни облаци, со податоци за количината на водород во секој од нив, како и соодносот на старо и новоформирани ѕвезди по региони (во однос на количината на гасот во тие региони). Во фокусот на истражувањето е галасијата „Вител“ (позната и како М51) одалечена 23 милиони светлосни години во соѕвездието Canes Venatici.
Добиваме слика за молекуларните облаци која е доста поразлична од онаа која се сметаше за најверојатна. Се мислеше дека облаците се осамени објекти, релативно изолирани од околниот меѓуѕвезден гас, но сега се гледа дека всушност 50 % од водородот се наоѓа надвор од облакот, во еден вид на дифузна, дискоидна магла.
Овој гас не влијае само на формирањето на ѕвездите, туку и на структурата на галаксиите. Пример се спиралните галаксии, каде ѕвездите се многу поконцентрирани во нивните краци, отколку во другите делови. Како и да е, комплексните меѓудејства меѓу облаците од гас и другите структури одлучуваат дали од дадениот облак ќе се создаде ѕвезда или не.
Галаксијата „Вител“ е „примерок“ кој е проучен детално. Останува да се направи истото со други галаксии, па со споредба на резултатите да се добијат нови заклучоци.
Извор: Universe Today
Превел: Милан Велков
