Со помош на телескопот Хабл, германска група од астрономи пронајде невообичаен тип на објект во астероидниот појас помеѓу Марс и Јупитер: два астероиди кои орбитираат еден со друг и покажуваат особини на комета, вклучувајќи светла кома и долга опашка. Ова е првиот познат бинарен астероид кој може да се класифицира како комета. Во септември 2016, пред моментот кога астероидот 288P беше најблиску во неговата орбита до Сонцето, астрономите добија можност да го набљудуваат детално преку Хабл.
Уметнички приказ на двојниот астероид 288P, кој се наоѓа во главниот астероиден појас помеѓу Марс и Јупитер. Објектот е уникатен со тоа што е бинарен астероид, а се однесува исто како комета. Кометовидните својства се резултат на сублимација на вода предизвикана од топлината на Сонцето. Орбитата на астероидите е обележена со сина елипса. Заслуги: ESA/Hubble, L. Calçada
Сликите од 288P, кој се наоѓа во астероидниот појас помеѓу Марс и Јупитер, докажаа дека не се работи за единечен објект, туку за два астероиди со скоро слична маса и големина, кои орбитираат на 100 километри еден од друг. Самото откритие за оддалеченоста беше важно бидејќи нивната маса може да биде прецизно пресметана благодарение на тоа што орбитираат еден околу друг..
Набљудувањата исто така откриваат активност во бинарниот систем која укажува на сублимирање на мраз поради зголемено греење од Сонцето – нешто слично на тоа како настанува опашка на комета. Ова го прави 288P првиот двоен астероид истовремено класифициран и како комета од главниот појас на Сончевиот Систем.
Двете фотографии направени од телескопот Хабл на NASA/ESA откриваат два астероиди со особини на комета кои орбитираат еден околу друг. Ова вклучува светло материјално хало наречено кома и долг опаш од прашина. Парот од астероиди, наречен 288P, е набљудуван во септември 2016, пред астероидите да се доближат најмногу до Сонцето. Овие слики даваат назнаки на активност во бинарниот систем. Привидното движење на опашката е проекција предизвикана од позицијата на Земјата во однос на Сонцето и 288P, која се променува помеѓу набљудувањата. Ориентацијата на опашката е исто така под влијание на промената на големината на честичките. На почетокот на набљудувањето, во јули, опашката покажуваше споредлива разлика на големина на честичките (околу 1 милиметар). Меѓутоа, од 20-ти септември 2016 па натаму, опашката почна да покажува кон спротивната насока од Сонцето, каде што мали честички (околу 1 микрон) се разнесени од јадрото од притисокот на радијацијата. Заслуги: NASA, ESA, and J. Agarwal (Max Planck Institute for Solar System Research)
Разбирањето на потеклото и еволуцијата на кометите од главниот појас е важен елемент во нашето разбирање на еволуцијата на целиот Сончев Систем. Едно од прашањата кои можат да ни ги одговорат кометите од главниот појас е тоа како водата стигнала до Земјата. Бидејќи се познати многу малку објекти како 288P, овој систем е екстремно важен за идни истражувања.
Интересните особини на 288P, како широката разделеност помеѓу двете компоненти, скоро еднаквата големина на компонентите, висока издолженост и активност налик на комета, исто така го прават уникатен помеѓу малкуте познати бинарни астероиди во Сончевиот Систем. Набљудуваната активност на 288P дава информации и за минатото на 288P. Површен мраз не може да преживее во астероидниот појас за досегашниот животен век на Сончевиот Систем, но може да биде заштитен милијарди години од рефракторна обвивка од прашина која е дебела само неколку метри.
Од ова знаеме дека 288P постои како двоен систем само околу 5000 години. Најверојатното сценарио на создавање е растргнување на единечен објект заради брза ротација, а потоа двата објекти можеле да се оддалечат заради силите дадени од сублимацијата.
Видео: Уметнички приказ на патување околу бинарната комета во главниот појас 288P. Од поголема далечина јасно се гледаат особините на комета, односно светлата кома која ги опкружува двата компоненти и долгата опашка од прашина и вода кои покажуваат во спротивна насока од Сонцето. Само поглед одблизу може да ни ги покаже двата компоненти во системот: два астероиди кои кружат еден околу друг по издолжена орбита. Заслуги: ESA/Hubble, L. Calçada, M. Kornmesser
Тоа што 288P е толку различен од другите познати бинарни астероиди поставува прашање дали случајно има толку многу уникатни својства. Наоѓањето на 288P вклучувало многу среќа и веројатно е дека долго време ќе остане единствен примерок од овој вид. Потребно е повеќе теориска и набљудувачка работа, како и наоѓање повеќе објекти како 288P, за да се најдат одговори на сите прашања.
Превод: Јован Милосковски
Извор: Phys
