Симулација на метеорскиот рој Геминиди.Сината кружница е орбитата на Земјата околу Сонцето. Заслуги: Ian Webster and Peter Jenniskens
Земјата, на својот пат околу Сонцето, одвреме-навреме поминува низ струи од вселенск остатоци. Кога ситните честички од прав и мраз, оставени од комети или астероиди, ќе се судрат со нашата атмосфера, настануваат метеорски роеви. Но, тоа што го гледаме се само конечните мигови од патот на честичките низ Вселената. Повеќето од овие делчиња патувале милиони километри пред да ги забележиме (доколку имаме среќа) како согоруваат.
Сега, астрономите и инженерите создадоа анимација која овозможува да се просведочи целото патување. Користејќи ги податоците од проектот CAMS (Cameras for Allsky Meteor Surveillance) – мрежа од околу 60 камери насочени кон небото над Сан Франциско, истражувачите од 2010-та година до денес евидентирале над 300.000 патеки на метеороиди. Во план е да ги искористат овие податоци за да потврдат повеќе од 300 потенцијални метеорски роеви кои научниците ги набљудувале, но сè уште не се потврдени.
За интерактивно уживање во нивните податоци кликнете овде.
„Секоја точка која ја гледате, била „ѕвезда која паѓа“, снимена од нашите камери,“ вели Петер Џенискенс, експерт за метеорски дождови и истражувач во институтот СЕТИ. Неговите интерактивни мапи ги претвораат метеорските роеви како Геминидите и Орионидите во блескави потоци од вселенски камчиња. Гледачите можат да го посочат моментот кога Лиридите или Ета Акваридите засветуваат на ноќното небо, преку набљудување на пресекот на нивниот тек со орбитата на Земјата, прикажана со сина боја. Постои дури и опција за набљудување на сите метеорски роеви одеднаш, што прави да изгледа како да има метеорски ураган.
Камерите со кои д-р Џенискенс раководи се слични на камери за видео-надзор, но се насочени кон ноќното небо во исчекување на метеори. Набљудувањето на иста „ѕвезда која паѓа“ со повеќе камери овозможува да се одреди брзината и насоката на метеорот низ атмосферата. Користејќи ги овие информации, компјутерскиот софтвер може да ја процени патеката на метеороидот низ Сончевиот Систем, а податоците за голем број вакви мали објекти да создадат скица за орбитата на цел метеорски рој.
Резултатите од овие набљудувања укажуваат и дека метеорските дождови, особено оние кои траат со недели или месеци, се поместуваат од ноќ во ноќ. На пример, Персеидите го добиле своето име според соѕвездието Персеј поради тоа што привидно извираат од таа точка на небото за време на својот максимум во средина на август. Но, снимките утврдиле дека кога првпат се појавуваат, во јули, Персеидите всушност се поблиску до соѕвездието Касиопеа, а во септември се поблиски до соѕвездието Жирафа (Camelopardalis). Џенискенс ова поместување го припишува на закривената патека на Земјата околу Сонцето, со што се менува насоката од која честичките ја удираат планетата.
Тој, исто така, забележал дека неколку метеорски роеви значително се поместуваат за време на нивното траење, а можно објаснување за оваа појава е влијанието на гравитацијата на Јупитер. Во едно објавено истражување, тој идентификувал 45 роеви кои се движат на ноќното небо. Анимациите се направени од страна на Иан Вебстер, софтверски инженер кој работел со него.
Д-р Џенискенс се надева дека визуелизацијата ќе им овозможи продлабочен увид на набљудувачите на метеорски роеви во тоа што се случува зад кулисите на нивните омилени небесни настани, збогатувајќи го нивното искуство.
Превод: Марина Димовска
Извор: The New York Times
